Τι είναι ο σακχαρώδηςδιαβήτης;
Πρόκειται για μίααρκετά συχνή διαταραχή του μεταβολισμού η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένη γλυκόζη(σάκχαρο) αίματος. Υπεύθυνη γι´ αυτό είναι η μειωμένη έκκριση ινσουλίνης ή η μειωμένητης δράση ή ο συνδυασμός και των δύο. Η χρόνια αυτή υπεργλυκαιμία συνδυάζεται μεμακροχρόνια βλάβη, δυσλειτουργία και ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων και κυρίως τωνοφθαλμών, των νεφρών, των νεύρων, της καρδιάς και των αρτηριών.
Σχεδόν κάθε τροφήπου τρώτε ο οργανισμός σας έχει την ικανότητα να τη μετατρέπει σε γλυκόζη (σάκχαρο).Η γλυκόζη είναι η βασική τροφή (ενέργεια) των κυττάρων. Για να μπορέσει όμως η γλυκόζηνα μπει μέσα στα κύτταρα, είναι απαραίτητη μία ορμόνη, η ινσουλίνη. Η ορμόνη αυτήεκκρίνεται από το πάγκρεας (πρόκειται για ένα μεγάλο αδένα που βρίσκεται πίσω απότο στομάχι). Όταν λοιπόν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή η ινσουλίνηπου παράγει δεν δρα σωστά, τότε η γλυκόζη που παίρνετε από τις τροφές δεν εισέρχεταιμέσα στα κύτταρα και επομένως παραμένει στο αίμα με αποτέλεσμα να έχετε υψηλό σάκχαροαίματος, δηλαδή διαβήτη.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι σακχαρώδη διαβήτη. Ο τύπος1 παρουσιάζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη. Πρόκειται για τονσπανιότερο από τους 2 τύπους (5 - 10% των διαβητικών) και συνήθως εμφανίζεται στηνπαιδική ηλικία. Στον διαβήτη τύπου 2 το πάγκρεας παράγει λιγότερη ινσουλίνη απ´όση χρειάζεται είτε η ινσουλίνη που παράγεται έχει μειωμένη δράση. Περίπου 90 -95% των διαβητικών έχουν διαβήτη τύπου 2 και συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερεςηλικίες αν και τελευταία έχει αρχίσει να εμφανίζεται και στα παιδιά.
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματατου διαβήτη;
Στον διαβήτη τύπου 1, τασυμπτώματα συχνά εμφανίζονται ξαφνικά και μπορεί να είναι απειλητικά
για τη ζωή, επομένως ηδιάγνωση γίνεται συνήθως αρκετά γρήγορα. Στον διαβήτη τύπου 2, πολλοί
άνθρωποι δεν έχουν καθόλουσυμπτώματα, ενώ άλλες ενδείξεις μπορεί να περάσουν απαρατήρητες
επειδή θεωρούνται συνέπεια της«προχωρημένης ηλικίας». Ως εκ τούτου, από τη στιγμή που γίνονται
αντιληπτά τα συμπτώματα, οιεπιπλοκές του διαβήτη μπορεί να είναι ήδη παρούσες.
Τα κοινά συμπτώματαπεριλαμβάνουν:
• Μεγαλύτερη δίψα από τησυνηθισμένη
• Πηγαίνετε στην τουαλέτα πιοσυχνά, ιδιαίτερα τη νύχτα
• Αίσθημα κόπωσης και λήθαργου
• Νιώθετε ότι πεινάτε συνεχώς
• Τραύματα που αργούν ναεπουλωθούν
• Φαγούρα, μολύνσεις τουδέρματος ή εξανθήματα
• Αλλαγές στο βάρος
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους(τύπου 1)
• Πονοκεφάλους
• Αλλαγή διάθεσης
• Πόνο ή μούδιασμα στα σκέλη ή στα πόδια
• Αίσθημα ζάλης
Πάντωςσυμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν και θεωρούνται κλασικά για κάθε τύπο διαβήτηείναι:
Πολλά ούρα (πολυουρία)που οφείλεται στο ότι, όταν υπάρχει πολύ ζάχαρο στο αίμα, αυτό διαφεύγει καιστα ούρα παρασύροντας και νερό. Αυτή η απώλεια νερού με τα ούρα προκαλεί καικάποιου βαθμού αφυδάτωση με αποτέλεσμα, στεγνό στόμα (ξηροστομία)και ανάγκη για πολύ νερό (πολυδιψία). Τα πολλά ούρα λοιπόν δενοφείλονται στο ότι οι ασθενείς πίνουν πολύ νερό, αλλά το αντίθετο (θέλουν πολύνερό επειδή έχουν πολλά ούρα). Κάποιοι κάνουν το μεγάλο λάθος να προσπαθούν ναμην πίνουν νερό, γιατί τους ενοχλεί που πηγαίνουν συνέχεια στην τουαλέτα
- Απώλειαβάρους μπορεί να συμβεί, γιατί η έλλειψη ινσουλίνης αφήνει τα κύτταρα χωρίςθρεπτικά συστατικά και χωρίς ενέργεια.Έτσι ο ασθενής αδυνατίζει, αλλά αυτό που χάνει δεν είναι λίπος, είναι κυρίωςμυϊκή μάζα. Αυτή η απώλεια βάρους συμβαίνει παρόλο που το άτομο δεν έχειμειώσει το πόσο τρώει, αλλά μπορεί αντιθέτως...
- ... να τρώει ακόμαπερισσότερο από πριν (πολυφαγία), σε μια προσπάθεια του οργανισμού ναβρει αυτά τα θρεπτικά συστατικά που λείπουν από τα κύτταρα.
- Άλλα συμπτώματαπου μπορεί να παρουσιαστούν είναι εύκολη κούραση (από έλλειψηενέργειας), θολή όραση (από συσσώρευση γλυκόζης στο φακό του ματιού, ηοποία προσελκύει και νερό και προκαλεί προσωρινό «φούσκωμα» του φακού), κράμπεςστα πόδια, φαγούρα και μυκητιάσεις στα γεννητικά όργανα κ.ά.
Τα παραπάνω συμπτώματα, μπορεί ναλείπουν και τελείως (κυρίως στον τύπο 2), οπότε δεν είναι καθόλου απίθανο ηπρώτη εμφάνιση του διαβήτη (ο οποίος μπορεί να «δουλεύει» αδιάγνωστος για 5, 10ή και περισσότερα χρόνια) να γίνει με τα συμπτώματα κάποιας από τις επιπλοκές του.
Ποιος έχει μεγαλύτερεςπιθανότητες να πάθει διαβήτη τύπου 1;
Δεν γνωρίζουμε ακόμη τηνεπακριβή αιτία του διαβήτη τύπου 1, αλλά όμως γνωρίζουμε ότι υπάρχει
γενετική προδιάθεση. Ωστόσο,μπορεί να συμβεί μόνο όταν κάτι, όπως π.χ. μια ιογενής λοίμωξη, δίνει
το έναυσμα στο ανοσοποιητικόσύστημα να καταστρέψει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο
πάγκρεας. Αυτό ονομάζεταιαυτοάνοση αντίδραση.
Αν και η αιτία του διαβήτητύπου 1 δεν έχει τίποτα να κάνει με τον τρόπο ζωής, ένας υγιεινός τρόπος
ζωής είναι πολύ σημαντικός καιβοηθά στη διαχείριση της πάθησης.
Μπορεί να προληφθεί ή ναθεραπευτεί ο διαβήτης τύπου 1;
Αν και γίνονται πολλέςέρευνες, σ’ αυτό το στάδιο δεν μπορεί να γίνει τίποτα για την πρόληψη ή την
ίαση του διαβήτη τύπου 1.
Ποιος έχει μεγαλύτερεςπιθανότητες να πάθει διαβήτη τύπου 2;
Αν και δεν υπάρχει μίαμοναδική αιτία για την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, υπάρχουν γνωστοί
παράγοντες κινδύνου. Μερικοίαπό αυτούς μπορούν να αλλάξουν, ενώ άλλοι όχι.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ
Τα άτομα που έχουν μεγαλύτερεςπιθανότητες να πάθουν διαβήτη τύπου 2 έχουν συχνά τους
παρακάτω παράγοντες κινδύνου:
• Οικογενειακό ιστορικόδιαβήτη
• Ηλικία – ο κίνδυνοςαυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε
• Προέρχονται από εθνότητεςπου είναι πιο πιθανό να έχουν διαβήτη τύπου 2, (π.χ.Αφρο-Αμερικάνοι, Λατίνοι, Γηγενείς Αμερικάνοι, Ασιατο-Αμερικάνοι, Νησιά Ειρηνικού)• Γυναίκες που έχουν:
- γεννήσει παιδί άνωτων 4,5 κιλών ή είχαν διαβήτη κύησης κατά την εγκυμοσύνη
- μια πάθηση γνωστή ως Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ
• Τρόπος ζωής
- επίπεδο σωματικήςδραστηριότητας
- το είδος τροφών πουτρώμε
• Βάρος• Αρτηριακή πίεση
• Χοληστερίνη
• Κάπνισμα
Μπορεί να προληφθεί ή ναθεραπευτεί ο διαβήτης τύπου 2 ;
Οι άνθρωποι που κινδυνεύουναπό διαβήτη τύπου 2 μπορεί να τον καθυστερήσουν ή ακόμη και
να τον αποτρέψουν ακολουθώνταςέναν υγιεινό τρόπο ζωής. Αυτό περιλαμβάνει τακτική σωματική
δραστηριότητα, υγιεινές επιλογέςδιατροφής και την επίτευξη υγιεινότερου σωματικού βάρους,
ιδιαίτερα αν τους έχουνενημερώσει ότι έχουν παράγοντες κινδύνου για διαβήτη.
Εξετάσεις που πρέπει να κάνει ένας διαβητικός.
1. Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ( HbA1c ):
Η εξέτασηαυτή υπολογίζει το μέσο όρο του σακχάρου αίματος κατά την διάρκεια των 3προηγούμενων μηνών.
Στόχος : κάτω του 7
Πόσο συχνά : Τουλάχιστον 2 φορέςετησίως
2. Εξέταση λευκωματινουρίας:
Λευκωματινουρία σημαίνειαπώλεια πρωτεΐνης στα ούρα. Η εξέταση αυτή μετράει την απώλεια αυτή και έτσιμπορεί να ανιχνεύσει πολύ νωρίς μια αρχόμενη νεφροπάθεια, ώστε να μπορεί νασταματήσει η εξέλιξή της. Έτσι, μπορεί να αποφευχθεί η νεφρική ανεπάρκεια (πουαπαιτεί αιμοκάθαρση ή και μεταμόσχευση νεφρού)
Στόχος : κάτω του 30
Πόσοσυχνά : τουλάχιστον μια φορά ετησίως
3. Αρτηριακή πίεση:
Η αυξημένη αρτηριακή πίεσηκουράζει την καρδιά σας και προκαλεί βλάβη στους νεφρούς και στα μάτια.
Στόχος: κάτω του 130 / 80 mmHg
Πόσο συχνά : Σε κάθε επίσκεψη στον γιατρό.
4. Χοληστερίνη:
Η LDL χοληστερίνη (δηλαδή η ¨κακή¨χοληστερίνη) στενεύει σιγά - σιγά της αρτηρίες, οδηγώντας σε έμφραγμα ήεγκεφαλικό επεισόδιο.
Στόχος για την LDL : κάτω του 100
Πόσο συχνά :Τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο
5. Βυθοσκόπηση:
Η τακτική (περιοδική) εξέταση τωνοφθαλμών ανιχνεύει έγκαιρα την διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και έτσιαποφεύγεται η τύφλωση.
Πόσο συχνά : τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο
6. Περιποίηση ποδιών:
Να περιποιείστε καθημερινά ταπόδια σας. Εάν υπάρχει νεφροπάθεια, τότε χάνεται η αισθητικότητα και έτσιμπορεί να υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στα πόδια σας (π.χ. πληγές, έλκη) χωρίς ναπονάτε.
Πόσο συχνά : καθημερινά φροντίζετε τα πόδια σας. Υπενθυμίστε στογιατρό σας να τα εξετάζει σε κάθε επίσκεψη.
7. Έλεγχος σακχάρου αίματος με γλυκόμετρο:
Εάνγνωρίζετε πότε το σάκχαρο στο αίμα σας είναι πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό, τότε θαμπορείτε καλύτερα να το αντιμετωπίσετε,
Πόσο συχνά : Θα το καθορίσει ο γιατρόςσας.
8. Φροντίστε να παραμένετε υγιής:
Οι άνθρωποι που έχουνδιαβήτη, εάν πάθουν πνευμονία ή γρίπη κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές. Αυτόμπορούν να το αποφύγουν με τα κατάλληλα εμβόλια.
Πόσο συχνά :
Εμβόλιο τηςγρίπης - κάθε χρόνο
Εμβόλιο πνευμονιοκόκκου - κάθε 6 χρόνια
Εμβόλιο πνευμονιοκόκκου - κάθε 6 χρόνια
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου