O βήχας μπορεί να οφείλεται σε καρκίνο του πνεύμονα;

Συντάκτης: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μ.D., medlabnews.gr

O επίμονοςβήχας, που διαρκεί εβδομάδες, δεν οφείλεται σε ίωση ή κρυολόγημα και μπορεί νασημαίνει από μια απλή βρογχίτιδα έως κάτι πολύ πιο σοβαρό, όπως ο καρκίνος.

Ο βήχας συμβάλλει στονκαθαρισμό των αναπνευστικών οδών, των βρόγχων και των πνευμόνων, από φλέγματακαι ξένα σώματα όπως η σκόνη.

Στις περισσότερες περιπτώσεις,η αιτία του βήχα είναι το κοινό κρυολόγημα. Όταν όμως υπάρχει επίμονος ήβίαιος, έντονος βήχας, δεν πρέπει να αγνοείται.

Ο παραγωγικός βήχας είναιαυτός που συνοδεύεται από την παραγωγή φλεγμάτων σε αντίθεση με τον ξηρό βήχαπου δεν παράγει φλέγματα.

Η οξεία μορφή βήχα είναι αυτή που εμφανίζεταιξαφνικά και διαρκεί λιγότερο από 2 έως 3 εβδομάδες. Αντίθετα ο χρόνιος βήχαςδιαρκεί για περισσότερο από 3 εβδομάδες. 

Ο βήχας είναι ένα από τα συχνότερα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα.Συνήθως οφείλεται στο γεγονός ότι ένας αναπτυσσόμενος όγκος επηρεάζει καιαποφράσσει μια δίοδο του αέρα, όπως ένα βρόγχο. Μπορείνα είναι ξηρός ή να συνοδεύεται από παραγωγή πτυέλων.

Η αιμόπτυση είναι η αποβολή αιματωδών πτυέλων ή καθαρού αίματος και συνήθωςεκδηλώνεται με το βήχα. Η αιμόπτυση παρατηρείται στον καρκίνο του πνεύμονα,άλλα και σε άλλες αναπνευστικές παθήσεις.

Ο πόνος στο θώρακα είναι συνεχής πόνος σε ένα σημείο ή μια περιοχή τουθώρακα. Ο πόνος επιμένει και μπορεί να έχει ή να μην έχει σχέση με το βήχα πουπιθανόν να συνυπάρχει.

Επίσης, είναι πιθανόν να υπάρχουν συμπτώματα λόγω των μεταστάσεων πουδημιουργεί ο καρκίνος του πνεύμονα: πονοκέφαλος, αδυναμία, πόνος σε διάφοραμέρη του σώματος, κατάγματα οστών, αιμορραγία.

Σε περιπτώσεις που ο βήχας είναι έντονος καιεπηρεάζει την καθημερινή δραστηριότητα και τον ύπνο των ασθενώνχρησιμοποιούνται ειδικά φάρμακα που τον καταστέλλουν άμεσα χωρίς να έχουν δράσηέναντι του καρκίνου. Τα φάρμακα αυτά υπάρχουν με την μορφή σιροπιών, χαπιών ήεισπνεόμενης σκόνης και θα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται μόνο μετά τηνοδηγία του θεράποντος ιατρού γιατί οι παρενέργειές κάποιων εξ αυτών επηρεάζουντην αναπνευστική λειτουργία.

Ο καρκίνος του πνεύμονα προσβάλλει τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες.Ενώ παλαιότερα ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν ένα θλιβερό προνόμιο των ανδρών,σήμερα λόγω της δραματικής αύξησης της συχνότητας του καπνίσματος πουσημειώνεται στις γυναίκες, ο καρκίνος αυτός προσβάλλει ένα μεγάλο και συνεχώςαυξανόμενο αριθμό γυναικών.

Ο πρωτοπαθήςκαρκίνος του πνεύμονα προκαλείται από κακοήθη βλάβη των πνευμονικών κυττάρων,τα οποία σχηματίζουν κακοήθη όγκο στον ιστό των πνευμόνων. Γενικότεραπροσβάλλει άνδρες και γυναίκες, ωστόσο τα τελευταία χρόνια νοσούν όλο καιπερισσότερες νεαρές γυναίκες. Αποτελεί την πρώτη κατά σειρά συνηθέστερη αιτίαθανάτου από καρκίνο.

Τα συχνότερα συμπτώματα είναι:

1.   Επίμονος βήχας

Αιμόπτυση (αίμα που παράγεται με το βήχα)

Πόνος στο στήθος

Βραχνάδα

αναπνευστικός συριγμός (σφύριγμα από τους πνεύμονεςκατά την αναπνοή)

πυρετός

πληκτροδακτυλία (μη φυσιολογική κύρτωση των νυχιών τωνχεριών)

Ξαφνική εμφάνιση δύσπνοιας

Βραχύπνοια (βραχεία επιπόλαια αναπνοή) ή εύκολη κόπωση

Πρήξιμο προσώπου και λαιμού

Ανορεξία και απώλεια βάρους

Επαναλαμβανόμενες αναπνευστικές μολύνσεις (πνευμονία,βρογχίτιδα)

Κούραση, εξάντληση

Ποιοι είναι οιπαράγοντες κινδύνου;
το κάπνισμα
η παρατεταμένη έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες(π.χ. έκθεση στο εργασιακό περιβάλλον)
το οικογενειακό ιστορικό

Πώς γίνεται ηδιάγνωση;

ακτινογραφία θώρακα

εξέταση πτυέλων

βρογχοσκόπηση

βιοψία

αξονική τομογραφία

Η διάγνωση βασίζεται στο οικογενειακό, ατομικό και επαγγελματικό ιστορικότου ασθενούς, στην κλινική εξέταση και στις συμπληρωματικές εξετάσεις (π.χ.εξέταση των πτυέλων, ακτινογραφία του θώρακα, αξονική τομογραφία του θώρακα καιβιοψία).

Γεγονός είναι ότι κανένα από τα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν δεν είναιειδικό για τη νόσο. Κανένα από αυτά από μόνο του δε βάζει τη σφραγίδα τηςδιάγνωσης στον ασθενή, απλά θα έπρεπε να εγείρει υπόνοιες προσβολής της νόσου.

Άνθρωποι που κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο του πνεύμονα, όπως οικαπνιστές, πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτικοί. Είναι βέβαια καλύτερα νασταματήσουν το γρηγορότερο την καταστροφική τους συνήθεια, αλλά παράλληλα ναεξετάζονται άμεσα από το γιατρό τους σε περίπτωση που παρουσιάζουν ένα ήπερισσότερα από τα πιο πάνω συμπτώματα.

Περίπου 85% των ασθενών βρίσκονται στο στάδιο 3Β ή 4 της νόσου όταν γίνεταιη διάγνωση. Στα στάδια αυτά δεν είναι πλέον δυνατόν να γίνει η πλήρηςχειρουργική αφαίρεση του όγκου.

Στο 25 % των ασθενών ο καρκίνος του πνεύμονα δεν έχει προχωρήσει και μπορείο χειρούργος να αφαιρέσει πλήρως τον όγκο, οπότε οι πιθανότητες ίασης είναιπολύ ψηλές.

Το ψηλό ποσοστό θανάτων που παρατηρείται στον καρκίνο του πνεύμονα, είναικατά κύριο λόγο συνέπεια του γεγονότος ότι οι ασθενείς παρουσιάζονται στονχειρουργό με σημαντική καθυστέρηση, όταν ήδη η νόσος έχει ξαπλωθεί τοπικά ήέχει κάνει μεταστάσεις σε άλλα όργανα.

Πώςαντιμετωπίζεται;

Ο καρκίνος τουπνεύμονα, εφόσον έχει εντοπιστεί σε αρχικό στάδιο, αντιμετωπίζεταιαποτελεσματικά με χειρουργική επέμβαση. Συνήθως όμως η διάγνωση γίνεται όταν οκαρκίνος έχει πλέον εξαπλωθεί και οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται(χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία) απλώς ανακουφίζουν από τα συμπτώματα καιεπιβραδύνουν τη νόσο. Ο καρκίνος αυτός είναι η πρώτη κατά σειρά αιτία θανάτουαπό καρκίνο.

12:51 π.μ.