Το παρατεταμένο και οξύ άγχος που βιώνουμε οδηγεί σε "απόσυρση" και τέλος σε μελαγχολία και κατάθλιψη

Επιμέλεια: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μ.D., medlabnews.gr

Καθώς ο κόσμος βιώνει όλο και πιο έντονα την ανασφάλεια και το φόβο σε μιαδυσοίωνη οικονομική περίοδο, παρουσιάζονται σημαντικές επιπτώσεις στηψυχική διάθεση,  νευρώσεις, καταθλίψεις, κρίσεις πανικού, φοβίες αλλά και επιπτώσειςοργανικές και σωματοποιήσεις (πονοκέφαλοι, έλκος, κολίτιδες κ.λπ.). Όταν οάνθρωπος νιώθει πως δεν μπορεί να αντιδράσει σε καταστάσεις και ότι είναι εκτόςτου ελέγχου του, η μάχη για επιβίωση σταδιακά εξασθενεί οδηγώντας τον σεπαθητικότητα, δυσθυμία, αίσθηση ματαιότητας και ανικανότητας, οδηγούμενοι έτσισε υψηλά ποσοστά κατάθλιψης και απόσυρσης.

Οικαινούργιες συνθήκες φέρουν νέα και άγνωστα δεδομένα για τη ζωή μας, πράγμα πουαπό μόνο του προκαλεί μια ανασφάλεια αλλά και μια αίσθηση περιορισμού τωνδυνατοτήτων μας. Η αγανάκτηση, η ματαίωση, η μοναξιά και ο φόβος είναι κυρίωςτα συναισθήματα που βιώνει κάποιος με σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ακόμα καιοι άνθρωποι που δεν έχουν πληγεί από αυτήν, φαντασιωτικά και μόνο υπό τηςεπικείμενη απώλεια, μπορεί να διαταραχθούν, εμφανίζοντας νευρώσεις με αγχωτικάκαι μελαγχολικά στοιχεία.

Η νοητική λειτουργίακαλπάζουσα γεννά ή υπακούει σε δοσμένα φόβητρα, το σώμα κλείνει καισυρρικνώνεται και η πνευματική δημιουργία πνίγεται στην εσωστρέφεια.

Το παρατεταμένο και οξύ άγχοςπου βιώνουμε, καθώς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, σιγά σιγά οδηγεί σε «απόσυρση»από την πάλη για επιβίωση και παθητικότητα του ατόμου, το οποίο νιώθει ανίκανονα αντιδράσει. Μπορεί να οδηγήσει σε μελαγχολία, δυσθυμία, κατάθλιψη καιψυχοσωματικά συμπτώματα.

Tουπερβολικό άγχος, οι τύψεις, η ντροπή και άλλα αρνητικά συναισθήματα όταν είναισυνεχή και παρατεταμένα μπορούν να μας αποτρέψουν από παραγωγικές ενέργειες καινα μας οδηγήσουν στο να αισθανόμαστε ακόμα πιο αβοήθητοι. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι θίγεται η αξιοπρέπεια καιη εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους όταν έχουν οικονομικές οφειλές προς τιςοποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Το μυαλό τους βιώνει μία επιπλέον«απειλή», την απειλή απέναντι στην αυτοεικόνα τους, που περιλαμβάνει στοιχείαόπως η εντιμότητα, το κύρος τους κλπ. Πρόκειται για ευαίσθητους ανθρώπους, οιοποίοι έχουν ανατραφεί με τις αξίες αυτές.

Η ουσιαστικήαντιμετώπιση βρίσκεται στην προσπάθεια επιβολής της λογικής σκέψης πάνω στηνσυναισθηματική αντίδραση του άγχους. Στον γραπτό λόγο, και μιλώντας γενικά,πιθανά ακούγεται θεωρητική ως λύση. Για τον λόγο αυτό κάθε άνθρωπος, έστω καιμε βοήθεια, πρέπει να προσπαθήσει να επανεξετάσει με την λογική του, τουςκινδύνους που θεωρεί ότι αντιμετωπίζει λόγω της οικονομικής κρίσης και ανπραγματικά οι κίνδυνοι αυτοί είναι τόσο άμεσοι. Το άγχος έχει την ιδιότητα ναεπηρεάζει την λογική μας σκέψη, και να την παραλύει.

Είναισημαντικό να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό μας για να καθορίσουμε το πρόβλημα στησωστή του διάσταση,  απαγορεύοντας στα κατακλυσμιαία αρνητικά συναισθήματανα μας παρασύρουν. Η επιβολή της λογικής σκέψης πάνω στην συναισθηματικήαντίδραση του άγχους επανεξετάζοντας με τη λογική τους πραγματικούςκινδύνους  που θεωρεί  το άτομο πως θα αντιμετωπίσει λόγω της κρίσης,πού και με ποιόν τρόπο θα τον επηρεάσουν και αν πραγματικά οι κίνδυνοι αυτοίείναι τόσο άμεσοι, είναι μια βασική επανεξέταση που θα τον βοηθήσει στη λήψηαποφάσεων με καθαρό νου και στο να αποκτήσει μια πιο ψύχραιμη ματιά προς τομέλλον.

Η οικονομική κρίση είναι κάτι που  δεναλλάζει. Αυτό μόνο που μπορεί να αλλάξει είναι η δική μας στάση απέναντι σε όλααυτά που συμβαίνουν.  Χρειάζεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ναδιατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, να αντικαταστήσουμε τον αρνητικό τρόπο σκέψηςμας με έναν περισσότερο ρεαλιστικό και να βρούμε τρόπους να είμαστε καλά μέσασε αυτή την κρίση.

Όταν εστιάζουμε στη λύσηπρακτικών προβλημάτων, εντοπίζοντας τις πραγματικές μας ανάγκες και παίρνονταςτα μέτρα μας, αυξάνουμε την αίσθηση ελέγχου.

Αντίθετα, η καταστροφολογία, ο εκ των προτέρωνπανικός και η κατασκευή και καλλιέργεια σεναρίων, μας αποπροσανατολίζουν απότον σχεδιασμό και τελικά από την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε.

Ο άνθρωπος καλείται νααναθεωρήσει τις αξίες του, το σύστημα που αξιολογεί το περιβάλλον του. Μπορείνα ανακαλύψει κάποια άλλα πράγματα, τα οποία ήταν ξεχασμένα τα τελευταίαχρόνια. Πρέπει να βρει νέες πηγές για να αντλεί ευχαρίστηση. Νέους τρόπους πουθα διασκεδάζει. Νέους τρόπους που ίσως είναι παραδοσιακοί. Δηλαδή το νασυγκεντρωνόμαστε σε σπίτια και να μαγειρεύουμε ή να πίνουμε ένα κρασί , δενομίζω ότι είναι τόσο καινούργιος τρόπος διασκέδασης. Μας βοηθά πάντωςπερισσότερο και ουσιαστικότερα από το να πάμε σε ένα μέρος με δυνατή μουσικήκαι να πιούμε.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότιέχουμε μια μεγάλη δύναμη. Την ικανότητα προσαρμογής που μας διέσωσε πάντα στοπέρασμα των αιώνων. Δεν είναι αυτονόητο ότι όλοι οι άνθρωποι είναι σε θέση ναελιχθούν άμεσα και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά αυτή τη νέα κατάσταση.Πρέπει όμως να κινητοποιήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς προσαρμογής, όσο κι ανακούγεται θεωρητικό είναι πολύ πρακτικό. Ο καθένας μπορεί να βρει ένα τρόπο νατο κάνει, αρκεί να προσπαθήσει κι αν δεν μπορεί μόνος του, υπάρχουν άνθρωποιδίπλα που θέλουν να τον βοηθήσουν. Η αλληλοβοήθεια σε περιόδους όπως η σημερινήείναι πολύτιμη για την κοινωνία μας.

1:09 π.μ.