Τι είναι η ουρία; Τι σημαίνει η αυξημένη και τι η μειωμένη τιμής της στο αίμα;

Eπιμέλεια: Αγάθη Σγούρου, βιοπαθολόγος, medlabnews.gr

Η ουρία είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πρωτεϊνών.Παράγεται στο ήπαρ μέσω του κύκλου της ουρίας (γνωστός και σαν κύκλοςτης ορνιθίνης) όπου ο οργανισμός ουσιαστικά σε μια προσπάθειααπομάκρυνσης της τοξικής αμμωνίας την μετατρέπει στην λιγότερο τοξικήουρία, την οποία και αποβάλλει από τους νεφρούς.

Η ουρία παράγεται καιαποβάλλεται από τον ανθρώπινο οργανισμό σε καθημερινή βάση.

Πάνω από το 90% της ουρίας απεκκρίνεται από τα νεφρά, το υπόλοιπο10% απομακρύνεται από το γαστρεντερικό σωλήνα και το δέρμα. Στοφυσιολογικό νεφρό το 40-80% της ουρίας επαναρροφάται με παθητική διάχυσηαπό τα νεφρικά σωληνάρια και επανέρχεται στο πλάσμα. Η επαναρρόφηση τηςουρίας εξαρτάται κυρίως από την ενυδάτωση και συνεπώς από το ρυθμό τηςροής ούρων.

O καλός μεταβολισμός τηςουρίας προϋποθέτει καλή κυκλοφορία και επάρκεια αίματος και καλή λειτουργία τουουροποιητικού συστήματος, το οποίο δρα ως απεκκριτικό φίλτρο των άχρηστωνπροϊόντων του μεταβολισμού. Ο ρυθμός του μεταβολισμού, η μυϊκή μάζα, ηδιατροφή, η ηλικία, η πρόσληψη νερού και αλκοόλ, τα προσλαμβανόμενα φάρμακα, ηθερμοκρασία, είναι στοιχεία που επηρεάζουν τα επίπεδα της ουρίας. Η συγκέντρωσητης ουρίας στο αίμα, στο υγιές άτομο, σχετίζεται με το ποσό τωνπροσλαμβανόμενων πρωτεϊνών.

Η ουρία αυξάνει στο αίμα:

Σε πρωνεφρικά αίτια (λόγω ελλάτωσης του όγκου αίματος):

• Αφυδάτωση μετά από παρατεταμένους εμετούς, διάρροιες ή εφιδρώσεις.
• Αύξηση καταβολισμού των πρωτεϊνών
• σε πυρετικές και τοξικές καταστάσεις.
• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
• Καταστάσεις Shock.
• Όλες τις νεφρικές παθήσεις:
• Οξεία νεφρίτιδα.
• Χρόνια πυελονεφρίτιδα.
• Οξεία και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
• Νεφρωτικό σύνδρομο.

Σε μετανεφρικά αίτια:

• Καταστάσεις που προκαλούν επίσχεση των ούρων (απόφραξη ουροφόρωνοδών): Υπερτροφία του προστάτη.
• Λίθοι και όγκοι των ουρητήρων. Όγκοι της κύστης.
Στένωση τουουρητήρα.

Άλλα αίτια:

• Μεγάλη κατανάλωση πρωτεϊνούχων τροφών (αθλητές, δίαιτες κλπ)
• Αιμορραγία του πεπτικού λόγω αυξημένου πρωτεϊνικού καταβολισμού(χωρίς ταυτόχρονη αύξηση της κρεατινίνης).
• Με την πάροδο της ηλικίας.
Λήψη φαρμάκων (κορτικοστεροειδή,τετρακυκλίνη).

Μείωση της ουρίας παρατηρείται σε:

Ενώ η αύξηση της ουρίας απασχολείένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού, η μείωση των επιπέδων της ουρίαςείναι σπανιότερη. Η πτώση της ουρίας μπορεί να οφείλεται σε ελαττωμένηπαραγωγή, αυξημένη απέκκριση ή συνδυασμό των δύο μηχανισμών.

• Μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών με την τροφή (διατροφή με λίγεςπρωτεΐνες και
• πολλούς υδατάνθρακες).
• Αυξημένη χρήση για σύνθεση (ακρομεγαλία, υποσιτισμό χρήση αναβολικώνορμονών κ.α.)
• Σοβαρή ηπατική νόσο που επηρεάζει την σύνθεση της ουρίας (φάρμακα,ηπατίτιδες, κ.α.).
• Σύνδρομο απρόσφορης έκκρισης αντιδιουρητικής ορμόνης.

Είναι σημαντικό να διερευνηθείη αιτία της πτώσης της ουρίας για να αποκλειστούν και να θεραπευτούν εγκαίρωςτυχόν υποκείμενα συστηματικά αίτια. Κατά την διάρκεια της σωστής παθολογικήςεξέτασης, τα στοιχεία από το ιστορικό, τα συνoδά συμπτώματα, ορισμένα σημείααπό την εξέταση κατευθύνουν την διάγνωση και την θεραπεία. Σε ορισμένεςπεριπτώσεις επιβάλλονται συμπληρωματικοί εργαστηριακοί έλεγχοι.

Φυσιολογικές τιμές

10 - 50 mg/dL


SI: 1,7 - 8,3 mmol/L.

3:02 π.μ.