Η ευεργετική επίδραση αλλά και οι κίνδυνοι της άσκησης στους καρδιοπαθείς. Οδηγίες για ασφαλή άσκηση

Επιμέλεια: Aλέξανδρος Γιατζίδης,Μ.D., medlabnews.gr

Η συστηματικήάσκηση έχει δεκάδες ευεργετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Στιςσημερινές σύγχρονες συνθήκες ζωής, όπως υπερχρησιμοποίηση του αυτοκινήτου ωςμέσου μετακίνησης, καθιστική ζωή «του καναπέ μπροστά σε μια τηλεόραση», γρήγοροκαι πρόχειρο φαγητό από ταχυφαγεία (fast food), υπερκαταναλωτισμός, πρέπει όλοινα αφυπνισθούμε αλλάζοντας προσανατολισμό προς έναν πιο φυσιολογικό τρόπο ζωής,μέσα στον οποίο η συστηματική άσκηση κατέχει δεσπόζουσα θέση.

Η επίδραση της άσκησης στηνυγεία είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων, και σήμερα ευτυχώς όλο καιπερισσότεροι άνθρωποι ασκούνται συστηματικά. Ασθενείς με διαγνωσμένηκαρδιοπάθεια (στηθάγχη, έμφραγμα μυοκαρδίου, αορτοστεφανιαία παράκαμψη,αγγειοπλαστική, υπέρταση, ασθενείς με βηματοδότη ή μυοκαρδιοπάθεια κ.λ.π.)συνιστάται να ασκούνται. Πέραν πάσης αμφιβολίας έχει καταδειχθεί πως η άσκηση(χαμηλής έντασης) είναι ωφέλιμη και σε αυτή την κατηγορία των ασθενών, κυρίωςόμως όσον αφορά την ποιότητα ζωής και την ικανότητα άσκησης, όχι όμως όσοναφορά τη μείωση της θνητότητας.

Ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν κατάτην άσκηση; 


Ενώ η άσκηση μειώνειμακροχρόνια την καρδιαγγειακή θνητότητα, υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος κατά τηνδιάρκεια αυτής, όπως οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου (3,4 περιστατικά ανάεκατομμύριο ασθενείς-ώρες σε προγράμματα αποκατάστασης καρδιοπαθών) καισπανιότερα αιφνίδιου θανάτου (1,4 περιστατικά ανά εκατομμύριο ασθενών/ώρες σταίδια προγράμματα). Όλοι μας έχουμε ακούσει ή διαβάσει για περιστατικά αιφνίδιωνθανάτων ακόμη και εν ενεργεία αθλητών. Τα περιστατικά αυτά είναι ιδιαίτερασπάνια, αλλά λόγω της βαρύτητας των οικογενειακών και κοινωνικών επιπτώσεώντους θορυβούν εύλογα το κοινωνικό σύνολο. Τα πιο συχνά αίτια αιφνίδιου θανάτουστους νέους είναι οι μυοκαρδιοπάθειες, με κύριο εκπρόσωπο την υπερτροφική,καθώς και οι μυοκαρδίτιδες και άλλα σπανιότερα συγγενή σύνδρομα. Στουςμεγαλύτερους ανθρώπους η πιο συχνή αιτία είναι η στεφανιαία νόσος 
Αποτελείμεγάλο και παλαιό θέμα επιστημονικής συζήτησης μεταξύ των καρδιολόγωνπαγκοσμίως η αποτροπή και πρόληψη των περιστατικών αυτών. Εκείνο που πρέπει νατονίσουμε είναι πως με πλήρη και τακτικό καρδιολογικό έλεγχο (που περιλαμβάνειηλεκτροκαρδιογράφημα, triplex καρδιάς και δοκιμασία κόπωσης σε μεγαλύτερους)αλλά και σωστή αξιολόγηση τυχόν ιστορικού αιφνίδιων θανάτων στην οικογένειαείναι δυνατόν να αποτραπεί η πλειονότητα αυτών των δυσμενών συμβάντων. 
Επίσηςείναι πολύ σημαντικό οι προσφάτου ενάρξεως ασκούμενοι για 3-6 μήνες νααθλούνται προοδευτικά και προσεκτικά και να μην υπερβάλλουν των δυνάμεών τουςδιότι η ακινησία - κακή φυσική κατάσταση ετών δεν είναι δυνατόν να ανατραπεί σεμικρότερο χρονικό διάστημα.

Πρέπει όμως ο καρδιοπαθής ναπάρει σαφείς και ασφαλείς οδηγίες από τον θεράποντα γιατρό του. 

Χρήσιμες απλές και γενικές οδηγίες που πρέπει να εφαρμόζονται και οιοποίες προέρχονται από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία.

• Ασκηθείτε μόνο όταν αισθάνεστε καλά.
• Μην ασκείστε αμέσως μετά το φαγητό. Περιμένετε τουλάχιστον 2 ώρες.
• Χρειάζεται προσοχή στις καιρικές συνθήκες. Αποφύγετε την άσκηση με υψηλέςθερμοκρασίες ιδιαίτερα όταν έχετε κουραστεί στην εργασία σας. Γενικά αποφεύγουμε την άσκηση σε ακραίες θερμοκρασίες,χρησιμοποιούμε κατάλληλα ρούχα ανάλογα με την εποχή και φροντίζουμε πάντα τηνενυδάτωσή μας με νερό, ισοτονικά διαλύματα ηλεκτρολυτών, φρούτα μετά το πέραςτης άσκησης ή και κατά τη διάρκεια αυτής εάν είναι πολύωρη. Σεθερμοκρασία πάνω από 22-25ο Κελσίου μειώστε τον ρυθμό, δείξετε μεγαλύτερηευαισθησία σε τυχόν συμπτώματα και πίνετε πολλά υγρά πρίν και μετά την άσκηση.Η άσκηση είναι καλύτερα ανεκτή σε χαμηλή θερμοκρασία ή με ελαφρό αεράκι ήθαλάσσια αύρα.
• Προσοχή στις ανηφόρες. Μειώστε ταχύτητα και ένταση οπωσδήποτε.
• Ασκηθείτε με ελαφρά αθλητικά ρούχα και υποδήματα. Ιδιαίτερα αποφύγετε τασυνθετικά που δεν αφήνουν το σώμα να "αναπνεύσει" και φορέστεοπωσδήποτε καπέλο στον ήλιο.
• Κάθε οργανισμός είναι ένα σύνολο με ιδιαιτερότητες. Για το πρόγραμμασωματικής σας άσκησης συζητείστε με τον γιατρό που σας παρακολουθεί.
• Για την καρδιά ωφέλιμη άσκηση είναι μόνο η αερόβια άσκηση. Το βάδισμα, κολύμπι (αποφυγή κακώσεων μυών και αρθρώσεων),τρέξιμο (jogging), ποδηλασία κ.λπ.. Γενικάτο βάδισμα είναι η προτιμητέα άσκηση ύστερα από ένα οξύ στεφανιαίο επεισόδιοδιότι δεν χρειάζεται κάποια εξάσκηση και μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή τηςημέρας.
• Μάθετε να αναγνωρίζετε τυχόν καρδιολογικά συμπτώματα κατά την διάρκεια τηςάσκησης: α) δυσφορία στο άνω μέρος του σώματος, όπως τον θώρακα, στα χέρια, στολαιμό, στη γνάθο. Η δυσφορία αυτή μπορεί να ποικίλει σε ένταση και να είναι σανπόνος, κάψιμο, σφίξιμο ή πίεση. β) Αίσθημα λιποθυμίας ή λιποθυμία κατά ή μετάτην άσκηση. Αν και μπορεί να μην οφείλεται στην καρδιά σταματήστε την άσκησηκαι συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. γ) δύσπνοια. Η συχνότητα και το βάθος τωναναπνοών φυσικά αυξάνονται με την άσκηση αλλά δεν θα πρέπει να προκαλείταιδυσφορία δυσχέρεια στην ομιλία ή βήχας. Ο ρυθμός της αναπνευστικής λειτουργίαςπρέπει να αποκαθίσταται σε λιγότερο από 5 λεπτά μετά την διακοπή της άσκησης.
• Τα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να δείχνουν ότι ασκείστε σε ρυθμό εντονότεροαπ` όσο αντέχετε: αδυναμία να ολοκληρώσετε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, αδυναμίασυνομιλίας κατά την άσκηση, ζάλη ή ναυτία, χρόνια κόπωση, αϋπνία, πόνος στιςαρθρώσεις.
• Να ξεκινάτε πάντα αργά και να αυξάνετε την ένταση προοδευτικά. Δίνετε έτσιτην ευκαιρία στην καρδιά να προσαρμοστεί κατάλληλα.

1:35 π.μ.