Από το Σεπτέμβρημέχρι το πέρας της σχολικής χρονιάς εύκολα θα μπορούσε να κατατάξει ταπαιδιά στην κατηγορία των «σκληρά εργαζόμενων». 6 ώρες περίπου στο σχολείο,ύστερα στο σπίτι για φαγητό (όσα παιδιά προλαβαίνουν και δεν έχουν κάποιαενασχόληση -ξένη γλώσσα, αθλητισμός κ.α.- κατά το μεσημέρι. Αργότερα κάποιεςώρες προετοιμασία (διάβασμα, μελέτη) για την επόμενη σχολική ημέρα. Όσηελεύθερη ώρα έχουν την αφιερώνουν στο παιχνίδι (ατομικά, συλλογικά), το οποίομακάρι να περιλαμβάνει δραστηριότητα.
Για όλα ταπαραπάνω οι απαιτήσεις στη διατροφή είναι υψηλές, αν συμπεριλάβουμε το γεγονόςότι μιλάμε για ανθρώπους που είναι στην ανάπτυξη. Ας κάνουμε λοιπόν ένα μικρόταξίδι στη διατροφή του παιδιού αναφερόμενοι στο πρωινό και το σχολικό τουςκολατσιό:
Α. Ένα καλόπρωινό.
Είναιχιλιοδιατυπωμένο ότι προσφέρει πολλά οφέλη ένα καλό πρωινό στο μαθητή.Διεγείρει τη μνήμη, τη διάθεση, την απόδοση, άρα προλαμβάνει την κόπωση (πνευματική,σωματική). Επίσης, το εν λόγω γεύμα βελτιώνει την εικόνα της γενικής διατροφήςπροσφέροντας θρεπτικά συστατικά, δηλαδή βοηθά στην αποσυμφόρηση παρουσίαςτροφίμων καθώς μερικά από αυτά θα έχουν καταναλωθεί ήδη από το πρωί. Αν δενέχει προηγηθεί ένα καλό πρωινό αυξάνεται η πιθανότητα το παιδί να αναζητήσειπιο λιπαρές επιλογές ή να φάει λαίμαργα μεγάλη ποσότητα τροφής στο σχολείο ή ναμη φάει τίποτα και να γυρίσει «εξουθενωμένο» στο σπίτι
Επιλογέςπρωινού:
-Ένα φλιτζάνιδημητριακά με κομμάτια φρέσκων φρούτων και ένα ποτήρι γάλα
-Χτυπημένο (ήαχτύπητο) αυγό, ψωμί ολικής αλέσεως και 1 ποτήρι φρέσκο χυμό
-2 φέτες ψωμί μεμέλι και λίγο βούτυρο ή μαργαρίνη και ένα ποτήρι γάλα
-Τοστ με ψωμίολικής αλέσεως, με τυρί και ένα ποτήρι φρέσκο χυμό
-Μια αραβική πίταμε κοτόπουλο (που μπορεί να σας είχε «μείνει» από την προηγούμενη), τυρί χαμηλόσε λιπαρά και λαχανικά
-1-2μουστοκούλουρα και ένα ποτήρι γάλα χαμηλό σε λιπαρά
Β. Συζήτηση γιαυγιεινή διατροφή.
Πάντα όσοιεπιμελούνται ένα παιδί αποτελούν έναν καλό σύμβουλο. Αξιοποιήστε αυτή τηδυνατότητα και συζητήστε μαζί του πόσα οφέλη προσφέρει η υγιεινή διατροφή.Αναφέρετε ορισμένους διαπιστωμένους συσχετισμούς υγείας και διατροφής (πχ«πολλά γλυκά οδηγούν στην τερηδόνα και στα μαύρα δόντια», «τα φρούτα περιέχουνβιταμίνες», «είναι τυχαίο ότι ο Ποπάυ έτρωγε σπανάκι;»). Γενικά χρησιμοποιήστεατάκες που λειτουργούν εύηχα και δίνουν θετικά μηνύματα στο παιδί.
Γ. Αποτελέστε το«παράδειγμα».
Ωραίο νασυζητάτε για υγιεινή διατροφή (βλέπε Β), αλλά αν αυτό δε συνδυαστεί με το ναείστε το διατροφικό παράδειγμα τότε αυξάνετε την πιθανότητα να πάνε στο«βρόντο» οι συμβουλές σας. Φαίνεται ότι το «προσωπικό παράδειγμα» είναιο πιο αποτελεσματικός τρόπος να διδάσκει κανείς το οτιδήποτε, αλλά συνάμα και οπιο δύσκολος. Την επόμενη φορά που θα φάτε μαζί με το παιδί εξηγήστε του γιατίπροτιμάτε το τοστ σας να έχει τομάτα, μαρούλι και όχι λουκάνικο, πάριζα, ήγιατί προτιμάτε να έχετε μαζί σας δύο φρούτα και όχι κρουασάν όταν πάτε στηδουλειά σας. Τα παιδιά είναι «σφουγγάρια» αξιοποιήστε το !
Δ. Συζητήστεμαζί του για τα τρόφιμα που πωλούνται στο σχολικό κυλικείο.
Καθίστεαναπαυτικά και όχι βιαστικά και ανοίξτε κουβέντα για το «μενού» του σχολείου.Μπορείτε να το συμβουλεύσετε για το ποιες επιλογές είναι υγιεινότερες, αλλά καινα του υπενθυμίσετε για τη σπουδαιότητα των φρούτων ως σχολικό σνακ. Αν δεν τουαρέσει τίποτα από αυτά που πωλούνται στο κυλικείο, τότε τακτοποιήστε το θέμαμέσω της προετοιμασίας του κολατσιού από το σπίτι.
Μερικές επιλογέςσχολικού σνακ:
-Τοστ (τυρί)
-Φρούτα
-Φρέσκος χυμός ήσυσκευασμένος 100% χυμός
-Ψωμί με τυρίκαι ένα φρούτο
-Γάλα
-Αποξηραμέναφρούτα
-Για «υγιεινόγλυκό»: παστέλι, μικρή σοκολάτα υγείας ή γάλακτος, μπισκότα χωρίς γέμιση(καλύτερα με αλεύρι ολικής αλέσεως), χαλβάς
Όλα αυτά εφόσονδιασφαλιστεί η ενυδάτωση του παιδιού (1-2 μικρά μπουκάλια νερού ή 0,5-1 λίτρονερού)
Ε. Αν θεωρείτεότι το σχολικό «μενού» δεν είναι εναρμονισμένο με τις ανάγκες των παιδιών τότεαρχίστε τις καλές πράξεις.
Μπορείτε ναεπικοινωνήσετε τόσο με τον ιδιοκτήτη του σχολικού κυλικείου, όσο και με τονυπεύθυνο από το εκπαιδευτικό προσωπικό. Είναι γνωστό ότι υπάρχει νομοθεσίασχετικά με το τι πρέπει να πωλείται στο σχολικό κυλικείο. Είναι όμως πολύσημαντικό αυτή τη νομοθεσία να τη βοηθήσετε πέρα από το να είστε το «προσωπικόπαράδειγμα» (βλέπε Γ), αλλά και με τη θετική παρέμβαση σας. Χωρίς καταγγελτικήδιάθεση το σχολικό κυλικείο μπορεί πολύ εύκολα να γίνει εργαλείο ΔιατροφικήςΑγωγής αν συνεργαστούν αρμονικά ο Σύλλογος Καθηγητών ή Δασκάλων, ο ΣύλλογοςΓονέων και Κηδεμόνων, ο Σύλλογος των Μαθητών. Υπάρχουν πολλά θετικάπαραδείγματα ανάδειξης του σχολικού κυλικείου σε εργαλείο Προαγωγής Υγείας.Τότε και οι πωλήσεις προϊόντων θα είναι υψηλές (καλό για τον υπεύθυνο τουΚυλικείου), αλλά κυρίως η διατροφή των παιδιών θα ανέβει επίπεδο βοηθώντας ταστη συνολική υγεία, την ανάπτυξη και την επίδοση στα μαθήματα !
Επιμέλεια:Δημήτρης Μπερτζελέτος Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc Τρίπολη 2012e-mail: bertzeletos@gmail.com ιστοσελίδα:www.bertzeletos.gr τηλ: 2710 232364Διεύθυνση: Γρηγορίου Ε’29 (Τρίπολη)
Πηγές:
-NutritionStandards for School Meals”, August 2012.www.usda.gov. -Obesity Research. 2002Feb;10(2):78-82.
-ενημερωτικόδελτίο ΕΦΕΤ, 10 Σεπτεμβρίου 2012(http://www.efet.gr/portal/page/portal/efetnew/news/view_new?par_newID=721)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου