Το ροχαλητόείναι μια διαταραχή του ύπνου, που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία,κυρίως όμως μετά το 18ο έτος. Έχει υπολογιστεί ότι το 40-50% του πληθυσμού, άνωτων 65 ετών , ροχαλίζει. Το ροχαλητό οφείλεται στον κραδασμό των τοιχωμάτων τουστοματοφάρυγγα (μαλακή υπερώα, σταφυλή, βάση της γλώσσας, κάθετες πτυχές τουβλεννογόνου του φάρυγγα. Οι κραδασμοί αυτοί προκαλούνται εξ’ αιτίας της μερικήςαπόφραξης του ανώτερου αεραγωγού, που ξεκινάει από τα ρουθούνια της μύτης καικαταλήγει πίσω στο ρινοφάρυγγα. Κάθε εμπόδιο της ρινικής αναπνοής, που ευνοείτην εγκατάσταση στοματικής αναπνοής συμβάλλει στη εγκατάσταση του ροχαλητού.Στα εμπόδια αυτά περιλαμβάνονται η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, οιχρόνιες ρινίτιδες , παραρρινοκολπίτιδες, αλλεργική ρινίτιδα, οι ρινικοίπολύποδες κλπ. Προδιάθεση για ροχαλητό έχουν τα άτομα με υπερμεγέθεις αμυγδαλέςκαι υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων ή κρεατάκια (συνήθως στα παιδιά), ταάτομα με μεγάλη γλώσσα, μεγάλες κάθετες πτυχές του φαρυγγικού βλεννογόνου, ταάτομα με στενή και μικρότερη του κανονικού κάτω γνάθο, άτομα με έντοναορθοδοντικά προβλήματα.
Το ροχαλητόείναι πολύ διαδεδομένο μεταξύ των ατόμων με υπερβολικό βάρος, χωρίς αυτό νασημαίνει ότι δεν υπάρχουν αδύνατα άτομα με σοβαρά προβλήματα ροχαλητού. Εφόσονκατά το ροχαλητό υπάρχει μερική απόφραξη του στοματοφάρυγγα, το άτομο συνήθωςροχαλίζει. Αν όμως προκληθεί πλήρης απόφραξη του στοματοφάρυγγα από τη ρίζα τηςγλώσσας, τη σταφυλή και τα τοιχώματα του φάρυγγα, τότε το ροχαλητό συνοδεύεταιαπό άπνοια, καθώς παρεμποδίζεται η είσοδος του εισπνεόμενου αέρα στουςπνεύμονες. Αυτό έχει ως επακόλουθο την αφύπνιση του ατόμου.. Άπνοια είναι ηδιακοπή της αναπνοής για 10 δευτερόλεπτα ή και περισσότερο.. Ο αριθμός τωναπνοιών ανά ώρα λέγεται απνοϊκός δείκτης. Απνοϊκός δείκτης μεγαλύτερος του 5θεωρείται παθολογικός. Σ’αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για παθολογικό ή νοσηρόροχαλητό
Τα κλινικάεπακόλουθα του νοσηρού ή παθολογικού ροχαλητού που συνοδεύεται από κρίσειςάπνοιας κατά τον ύπνο είναι η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, η πρόκλησημικρών περιόδων ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο ανήσυχος ύπνος, η μυϊκήυπερτονία, ο πρωινός πονοκέφαλος, η ευερεθιστότητα και διάφορα ψυχολογικάπροβλήματα συμπεριφοράς. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω είναι συχνό το φαινόμενοστους ηλικιωμένους να παρουσιάζουν μεγάλο αριθμό απνοιών κατά τον ύπνο, χωρίςνα παραπονούνται για κλινικά ενοχλήματα.. Γιαυτό το λόγο γίνεται διάκρισημεταξύ της παρουσίας αποφρακτικών απνοιών και της παρουσίας του συνδρόμου τηςαποφρακτικής άπνοιας, που προϋποθέτει την ύπαρξη και κλινικής συμπτωματολογίας.Η παρουσία κλινικών συμπτωμάτων (όπως το αίσθημα έντονης κούρασης ή υπνηλία καιπρόκληση εύκολα ύπνου κατά την οδήγηση αυτοκινήτου) εξαιτίας του ροχαλητού καιτων απνοιών είναι σημαντικός προειδοποιητικός παράγοντας για όσους οδηγούναυτοκίνητο ή άλλου τύπου όχημα, διότι είναι οι επιρρεπείς στην πρόκλησητροχαίων ατυχημάτων. Επιπλέον το παθολογικό ροχαλητό θεωρείται παράγονταςκινδύνου πρόκλησης καρδιακής ισχαιμικής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου καισεξουαλικής ανικανότητας, διότι σε ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών προκαλείταιπτώση ων επιπέδων της τεστοστερόνης στο αίμα.
Η διάγνωση τωναιτίων του ροχαλητού γίνεται με την ωτορινολαρυγγολογική εξέταση. Η διάγνωσητου συνδρόμου της αποφρακτικής άπνοιας γίνεται με ειδική συσκευή, την οποίαφέρει στο σώμα του ο ασθενής κατά τη διάρκεια του ύπνου του στο υπνοδωμάτιο τουσπιτιού του, με την καθοδήγηση του ωτορινολαρυγγολόγου του . Ο φορητόςυπολογιστής της συσκευής καταγράφει διαφόρους παραμέτρους της λειτουργίας τουσώματος του εξεταζόμενου, τις οποίες τις αναλύει ο ωτορινολαρυγγολόγος τηνεπομένη. Η μελέτη του ύπνου του ασθενούς μπορεί να γίνει και σε κάποιοεργαστήριο ύπνου, μόνον που πρέπει το άτομο που θα εξεταστεί να κοιμηθεί εκείκαι όχι στο υπνοδωμάτιό του.
Το απλό ροχαλητόμπορεί να αντιμετωπιστεί αν το άτομο κοιμάται σε πλαγία στάση. Αν δεν βελτιωθείτο ροχαλητό ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί με διάφορες επεμβάσεις να λύσει τοπρόβλημα. Αν και πάλι το πρόβλημα δεν λυθεί , η τελική μέθοδος αντιμετώπισηςτου προβλήματος είναι η χρήση ειδικής συσκευής χορήγησης αέρα υπό θετική πίεση,κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η συσκευή αυτή πρέπει να χρησιμοποιείται στησυνέχεια εφόρου ζωής. Γι’ αυτό δεν πρέπει ένα αθώο ροχαλητό να αφήνεται και νααντιμετωπίζεται έγκαιρα, προτού εξελιχθεί σε παθολογικό. Όσοι λοιπόν ροχαλίζουνείναι επιβεβλημένο να κάνουν λεπτομερή Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση, ιδίωςμάλιστα, όσοι είναι υποψήφιοι οδηγοί αυτοκινήτου ή όσοι ανανεώνουν το δίπλωμαοδηγού.
Πώς θαανακαλύψετε αν ανήκετε στα άτομα με αθώο ή παθολογικό ροχαλητό
Στον πίνακα πουακολουθεί περιγράφονται οι διαφορές του αθώου από το παθολογικό ροχαλητό.
Παθολογικό ροχαλητό | Αθώο ροχαλητό | |
Συχνότητα Ένταση ροχαλητού Ήχος Αναπνοή Συμπεριφορά κατά τον ύπνο. Υποχώρηση ή βελτίωση του ροχαλητού με τη χρήση του Rochalitex επί ένα μήνα | Ροχαλητό κάθε νύχτα ή κάθε φορά, που κοιμάται. Πολύ έντονο, ακουστό στο διπλανό δωμάτιο. Τραχύς, εκρηκτικός με υψηλές συχνότητες, που συνοδεύονται από ρόγχο. Διακόπτεται συχνά ξυπνάει συχνά, έχει ανήσυχο ύπνο. Ανήσυχος ύπνος με συχνά ξυπνήματα. ΟΧΙ | Ευκαιριακό ροχαλητό. Μέτρια έως δυνατή. Αρμονικός με χαμηλές συχνότητες. Χωρίς διακοπές, ομαλή με ήσυχο ύπνο. Ήρεμος ύπνος. ΝΑΙ |
Ερωτήσεις πουαποκαλύπτουν αν ροχαλητικός ασθενής πάσχει από αθώο ή παθολογικό ροχαλητό.
1. Ροχαλίζετεκάθε μεσημέρι ή βράδυ που πέφτετε για ύπνο; (χωρίς να έχετε καταναλώσειοινόπνευμα.)
2. Ενοχλείτετους συγγενείς σας, που κοιμούνται στα γειτονικά δωμάτια;
3. Ξεκίνησε τοροχαλητό σας πριν από το 30ο έτος;
4. Μήπωςροχαλίζετε κι όταν κοιμάστε μπρούμυτα;
5. Μήπωςκουράζεστε εύκολα, πολλές φορές την ημέρα, χωρίς φανερή αιτία;
6. Μήπως σαςπαίρνει ο ύπνος όταν δεν κάνετε τίποτα ή είστε χαλαρός;
7. Σας παίρνει ούπνος μέσα σε 5 λεπτά από τη στιγμή που θα ξαπλώσετε ή σε περισσότερο χρόνο;
8. Μήπως έχετεπάθει κάποιο τροχαίο ατύχημα, λόγω κούρασης, τουλάχιστον μια φορά;
9. Νοιώθετεκατάκοπος και εξαντλημένος το πρωί, μετά το ξύπνημα;
Για κάθε ναιπαίρνετε 1 βαθμό. Βαθμολογία μικρότερη του 4 σημαίνει ότι πιθανότατα ροχαλίζετεμε αθώο ροχαλητό. Βαθμολογία άνω του 5 σημαίνει ότι υπάρχει υποψία ότι πάσχετεαπό παθολογικό ροχαλητό.
Υπό Δρ ΔημητρίουΝ. Γκέλη, Ωτορινολαρυγγολόγου
Προέδρου τηςΕλληνικής Εταιρείας Ωτορινολαρυγγολογικής Αλλεργίας και Ανοσολογίας καιρογχοπαθειών
Προέδρου τηςΕυρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Δημοσιογραφίας
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου