Μέδουσα ή τσούχτρα, ποια τα συμπτώματα από το κέντρισμα και πώς θα τα αντιμετωπίσετε;

ΕπιμέλειαKλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μορ. βιολόγος, medlabnews.gr

Οι μέδουσες είναιθαλάσσια ασπόνδυλα (Κνιδόζωα) της τάξης των Σκυφόζωων.Πρόκειται για πλαγκτονικούς οργανισμούς,οι οποίοι απαντώνται σε όλες τις θάλασσες του κόσμου. Αντιπροσωπεύουν το κυρίαρχοστάδιο του βιολογικού κύκλου των Κοιλεντερωτών, Υδρόζωων (υδρομέδουσες, πουέχουν ένα κράσπεδο , που περιβάλλει την κοιλότητα που σχηματίζεται κάτω από την«ομπρέλα» τους) και Σκυφόζωων (που δεν έχουν κράσπεδο) (σκυφομέδουσες).Ζουν σε ομάδες και το τσίμπημά τους προκαλεί κνησμό και παράλυση της λείαςτους. Τρέφονται με μικρά ψάρια και ζωοπλαγκτόν, τα οποία συλλαμβάνουν με ταπλοκάμια τους.

Oι μέδουσες που συναντάμε πιο συχνά στις ελληνικές θάλασσεςείναι η γνωστή και ως «γυαλί» "Χρυσαλίδα η χρυσοποίκιλτη" (Aureliaaurita), η καφε-μουσταρδί μέδουσα η "Κοτυλόριζα με φυμάτια"(Cotylorhiza tuberculata) που θυμίζει τηγανητό αυγό, η μεγάλη γαλάζια μέδουσα"Πνευμο-ριζόστομα" (Rhizostoma pulmo), αλλά και η "Πελάγια που λάμπειστο σκοτάδι" (Pelagia noctiluca), η μόνη μέδουσα που στην περιοχή μας είναικαι τσούχτρα. Οι περιοδικές πληθυσμιακές εξάρσεις της τσούχτρας ‘’Πελάγια’’ στηΜεσόγειο, δεν έχουν καθοριστεί επακριβώς, αλλά φαίνονται ότι συνδέονται με τις διακυμάνσειςτης θερμοκρασίας της θάλασσας και με άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζονταιαπό τις κλιματικές αλλαγές, όπως είναι για παράδειγμα οι περίοδοι ξηρασίας ή έντονωνβροχοπτώσεων τους ανοιξιάτικους μήνες.

Μόνο 70 είδη μεδουσώναπό τα συνολικά 250, είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο και αυτά αποκαλούνται τσούχτρες,καθότι όταν έρθουν σε επαφή με αυτόν προκαλούν δυσάρεστη έως και επώδυνη αίσθηση.Η επαφή με τις τσούχτρες στη χώρα μας σπάνια οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα και μόνοσε ορισμένα ευαίσθητα και αλλεργικά άτομα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η περιοχήτου σώματος που ήλθε σε επαφή με την τσούχτρα παρουσιάζει μία έντονη ερυθροδερμίαμε ή χωρίς πρήξιμο που συνοδεύεται από έντονο τσούξιμο, πόνο ή και κνησμό. Όλες οι μέδουσες τσιμπούν, γιατί όλες έχουνκνιδοκύτταρα που εκκρίνουν τοξικές ουσίες. Των περισσοτέρων όμως το τσίμπημαδεν είναι ενοχλητικό για τον άνθρωπο (κάποιες φορές ούτε γίνεται αντιληπτό)όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τις μέδουσες “γυαλιά”.Αντίθετα το τσίμπημακάποιων άλλων μπορεί να  προκαλέσει ακόμηκαι θάνατο, όπως των κυβομεδουσών που ζουν στην Αυστραλία. Από τα γνωστά είδημεδουσών μόνο 3 μπορούν να προκαλέσουν θάνατο στον άνθρωπο. Αυτά ζουν στονΚόλπο του Μεξικού, στη Ιαπωνία και στην Αυστραλία. Μέχρι σήμερα έχουνκαταγραφεί περίπου 70 θάνατοι. Το δηλητήριοτους μπορεί να προκαλέσει το θάνατο σ´ έναν ενήλικο άνθρωπο μέσα σε τρία λεπτά,από ανακοπή καρδιάς, κατάρρευση του κυκλοφορικού συστήματος ή και παράλυση του αναπνευστικού.

Η επαφή με τις τσούχτρες, στην χώρα μας, σπάνια οδηγείσε σοβαρά προβλήματα και μόνο σε ορισμένα ευαίσθητα και αλλεργικά άτομα.

Τα συμπτώματα μετά από μια επαφή – κέντρισμα από τσούχτρα ή μέδουσαείναι, (ανάλογα με την περίπτωση, δηλαδή αν είναι βαριά ή ελαφριά) τα εξής:

• Πόνος σανκάψιμο, πολλές φορές έντονος, κοκκίνισμα του δέρματος και σε μερικέςπεριπτώσεις αποτύπωση στο δέρμα τμήματος της μέδουσας ή τσούχτρας που σαςκέντρισε.

• Ναυτία 

• Πτώση πίεσης

• Ταχυκαρδία

• Κεφαλαλγία

• εμετός

• διάρροια 

• σπασμός των βρόγχων

• δύσπνοια.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΠΑΝΙΚΟΥ!

Τι πρέπει να κάνετεσε περίπτωση που σας τσιμπήσει μέδουσα       

1. Απομακρύνετε τα τυχόν κολλημένα στο σώμα σας πλοκάμια.Όχι όμως με γυμνά χέρια, διότι αυτό θα οδηγήσει σε κόλλημα των πλοκαμιών σταχέρια και μεταφορά του ερεθισμού εκεί.    

2. Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με άφθονοθαλασσινό νερό. Μη χρησιμοποιείτε γλυκόνερό, διότι μπορεί να ενεργοποιήσει κεντριά που έχουν μείνει στοδέρμα.    

3. Το να πιέσουμε ή έστω ν' αγγίξουμε το σημείο του σώματοςπου δέχτηκε την επίθεση με άμμο ή φύκια είναι ό,τι το χειρότερο, αφού έτσι θα αυξήσουμετην ευαισθησία του δέρματος μας,

4. Τοποθετείστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύεςκομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από τοδέρμα.    

5. Αλείψτε την πάσχουσα περιοχή με κορτιζονούχο κρέμα.Περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από τοτσούξιμο και την φαγούρα. Αν δεν υπάρχει τέτοια κρέμα, χρησιμοποιείστεκομπρέσες με ξυδόνερο (1 μέρος ξύδι και 3 νερό), ή και υγρή αμμωνία. Βοηθά επίσης το κρασί, αλλά και η κόκα-κόλα. Έτσι αντιμετωπίζονται η φαγούρα και τοτσούξιμο.    

6. Πάρτε κάποιο χάπι αντισταμινικό. Με το χάπιαντιμετωπίζονται συστηματικότερα τα συμπτώματα. Η ανάγκη για χάπια τέτοιουείδους είναι μεγαλύτερη όσο μεγαλύτερη είναι η έκταση του προσβληθέντοςδέρματος.    

7. Τέλος αν τα συμπτώματα είναι έντονα και ιδιαίτερα ανδεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, μπορεί να χρειασθεί κάποιαένεση κορτιζόνης.

Σε περίπτωση πουκάποιος στην παραλία υποστεί από το τσίμπημα αναφυλακτικό σοκ, ΚΑΛΕΣΤΕ ΑΜΕΣΩΣΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

10:42 μ.μ.