Επιμέλεια: Aγγελική Μήλιου, βιολόγος, medlabnews.gr
Κάθε χρόνοσχεδόν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη πεθαίνουν από ηπατίτιδα, περισσότεροιαπ’Α όσους χάνουν τη ζωή τους από τον ιό του ΑΙDS. Διεθνώς, 1 στους 12ανθρώπους έχουν προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας B ή C.
Πολλοί άνθρωποιζουν επί χρόνια με τους ιούς, δίχως να αναπτύξουν σοβαρά προβλήματα. Σεαρκετούς, όμως, υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης κίρρωσης ή ηπατοκυτταρικού καρκίνου.Οι άνθρωποι αυτοί με χρόνια ηπατίτιδα Β ή C σε εξέλιξη μπορεί να αισθάνονταικαλά για πολύ καιρό.
Tι είναι η ηπατίτιδα;
Το ήπαρ (συκώτι) είναι έναζωτικό όργανο που βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιακής χώρας.Έχει πολλές λειτουργίες και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στομεταβολισμό, στη σύνθεση παραγόντων πήξης του αίματος για τον έλεγχοαιμορραγιών, στην παραγωγή ουσιών απαραίτητων στη μάχη κατά τωνλοιμώξεων καθώς και στην απομάκρυνση τοξικών ουσιών και φαρμάκων από τονοργανισμό. Εάν το ήπαρ προσβληθεί από ιούς ή υποστεί βλάβη από άλλααίτια όπως τοξίνες, φάρμακα, αλκοόλ, αναπτύσσεται φλεγμονή (ερεθισμός)και νέκρωση, κατάσταση η οποία ονομάζεται ηπατίτιδα.
Η χρόνια ιογενής ηπατίτιδα προκαλείται από τους ιούςτης ηπατίτιδας B και C και αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείαςπαγκόσμια.
Η ιογενής ηπατίτιδα B και C :
α) προσβάλλει μεγάλο μέρος του πληθυσμού,
β) μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο,
γ) σχετίζεται με σημαντική νοσηρότητα καιθνητότητα και
δ) απαιτεί ειδικές θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Στη χώρα μας, ο επιπολασμός για τη χρόνια ηπατίτιδα Βυπολογίζεται σε 2.5-3% του πληθυσμού και για την ηπατίτιδα C σε 1.5-2% τουπληθυσμού, ενώ η επίπτωση των χρόνιων ιογενών ηπατιτίδων ποικίλλει ανάγεωγραφικό διαμέρισμα και πληθυσμό.
Οι κύριες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία είναι ηαυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα των ασθενών από την ηπατική νόσο και ηδιασπορά των ιών αυτών στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Είναι γνωστό ότισημαντικό ποσοστό των ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β ή C καταλήγουν απόεπιπλοκές της χρόνιας λοίμωξης όπως κίρρωση του ήπατος, ηπατοκυτταρικό καρκίνο(HCC), ηπατική ανεπάρκεια και θάνατο εφόσον δεν τεθούν σε παρακολούθηση και δενλάβουν ειδική αντιική αγωγή.
Πώς μεταδίδεται ο ιός τηςηπατίτιδας Β;
Ο ιός της ηπατίτιδας Βμεταδίδεται:
- με σεξουαλικήεπαφή, χωρίς χρήση προφυλακτικού, με άτομο που έχει μολυνθεί με τον ιό
- με την κοινή χρήσησυριγγών ή άλλων εργαλείων για την προετοιμασία υλικού για τη χρήσηενδοφλεβίων ναρκωτικών
- από μολυσμένημητέρα σε παιδί κατά τον τοκετό (κάθετη μετάδοση)
- με την κοινή χρήσηπροσωπικών αντικειμένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα, νυχοκόπτες)
- χρήση ενδοφλεβίωνναρκωτικών
- με τρύπημα μεμολυσμένη βελόνα ή αιχμηρό αντικείμενο (π.χ. συνήθης τρόπος μετάδοσηςσε προσωπικό νοσοκομείου ή κατά την εκτέλεση τατουάζ)
- με μεταγγίσειςαίματος ή παραγώγων του (εξαιρετικά σπάνια πια λόγω του συστηματικούελέγχου στις αιμοδοσίες) Ο ιός της ηπατίτιδας Β δεν μεταδίδεταιμε:
- νερό, τροφή
- σκεύη μαγειρικά ήεστιάσεως
- τουαλέτες
την κοινωνική επαφή(χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα) Άτομα που διατρέχουν αυξημένοκίνδυνο για ηπατίτιδα Β, είναι :
- τα άτομα που έχουνσεξουαλική επαφή με πάσχοντες
- ομοφυλόφιλοι άνδρες
- όσοι έχουν πολλαπλούςερωτικούς συντρόφους ή έχουν άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα
- νεογνά μολυσμένων μητέρων
- χρήστες ενδοφλεβίωνναρκωτικών
- επαγγελματίες υγείας
- ασθενείς σε μονάδεςτεχνητού νεφρού
- μέλη οικογένειας χρόνιωνπασχόντων από ηπατίτιδα Β που δεν έχουν εμβολιαστεί
Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως με τηνπαρεντερική επαφή και σπανιότερα με τη σεξουαλική επαφή ή κάθετη μετάδοση απόμητέρα σε παιδί.
Ποια είναι τα συνήθηεργαστηριακά ευρήματα των ασθενών με ιογενή ηπατίτιδα;
Υπάρχουν δύο ειδών αιματολογικές εξετάσεις για την ηπατίτιδα :
α) μη ειδικές εξετάσεις πουαφορούν τη λειτουργία του ήπατος όπως :
ανεύρεση αυξημένηςτιμής ενζύμων (αμινοτρανσφεράσες ή τρανσαμινάσες), που σεπερίπτωση βλάβης του ήπατος απελευθερώνονται σε μεγάλες ποσότητες στηνκυκλοφορία του αίματος, οδηγώντας σε σημαντική αύξηση των τιμών τους(έως και μεγαλύτερες του δεκαπλάσιου του φυσιολογικού σε οξεία ηπατίτιδα)
ανεύρεση αυξημένηςτιμής χολερυθρίνης, που δίνει την χαρακτηριστική κίτρινη χροιά σταμάτια και στο δέρμα (ίκτερος)
Η ανεύρεση αυξημένων τρανσαμινασών ήχολερυθρίνης, δε σημαίνει υποχρεωτικά ιογενή ηπατίτιδα και συχνά ο ασθενήςχρειάζεται να υποβληθεί σε σειρά εργαστηριακών εξετάσεων για τηδιερεύνηση του αιτίου της ηπατικής βλάβης
β) ειδικές εξετάσεις πουαφορούν στην ανίχνευση των ιών:
οι εξετάσεις αυτές ανιχνεύουν είτεειδικά τμήματα των ιών (αντιγόνα), είτε αντισώματα έναντι αυτών, πουπαράγει ο οργανισμός σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της λοίμωξης
Υπάρχει θεραπεία για την ιογενή ηπατίτιδα ;
Στηνπερίπτωση της οξείας ηπατίτιδας δεν υπάρχει ανάγκη ειδικής θεραπείας,παρά μόνο υποστηρικτική αγωγή και παρακολούθηση για την περίπτωσηεμφάνισης επιπλοκών.
Εξαίρεση αποτελεί η οξεία ηπατίτιδα C, όπου ημετάπτωση σε χρονιότητα μειώνεται με τη βοήθεια ειδικής θεραπείας.
Αντίθετα, ανάγκη από ειδική φαρμακευτική θεραπεία έχει σημαντικόποσοστό ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα. Η θεραπεία έχει σαν στόχο τηνεκρίζωση του ιού της ηπατίτιδας και/ή την πρόληψη της ανάπτυξης κίρρωσηςκαι καρκίνου του ήπατος.
Υπάρχει εμβόλιο για τηνηπατίτιδα Β;
Από το 1982 υπάρχει ασφαλέςκι αποτελεσματικό εμβόλιο κι είναι το πρώτο προληπτικό εμβόλιοέναντι ενός σοβαρού καρκίνου (ηπατοκυτταρικού). Χορηγείται σε 3 δόσειςενδομυϊκά (0, 1 και σε 6 μήνες). Εάν το πρόγραμμα του εμβολιασμούδιακοπεί μετά την πρώτη δόση, η δεύτερη πρέπει να δοθεί όσο γίνεταιπιο γρήγορα. Η δεύτερη και η τρίτη δόση πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 2μήνες. Εάν καθυστερήσει μόνον η τρίτη δόση, θα πρέπει να χορηγηθεί μετην πρώτη ευκαιρία και να μην αρχίζει ο εμβολιασμός εξ αρχής.
Πότε αρχίζει η προστασίαμετά τον εμβολιασμό;
Αν και μερική κάλυψηπαρέχεται με την πρώτη και δεύτερη δόση, πλήρης κάλυψη προϋποθέτει καιτις 3 δόσεις του εμβολίου.
Ποιοι πρέπει ναεμβολιάζονται;
Υποχρεωτικός είναι σήμερα οεμβολιασμός των βρεφών και παιδιών και συνιστάται στα άτομα που ανήκουνστις ομάδες αυξημένου κινδύνου που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου