του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr
Υπερηχογράφημα Μαστού.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Ο καρκίνος ξεκινάει όταν κάποια κύτταρα του μαστού χάνουν τον έλεγχο της ανανέωσής τους και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Το μεγαλύτερο κακό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, αυτά τα καρκινικά κύτταρα, δεν μένουν μόνο στην περιοχή που πρωτοαναπτύχθηκαν, αλλά μπορούν να μετακινηθούν και σε άλλες περιοχές ή όργανα του ανθρώπινου σώματος. Σύμφωνα με μεγάλες διεθνείς μελέτες, μία στις 9 ή 10 γυναίκες θα εμφανίσει καρκίνο του μαστού στη διάρκεια της ζωής της ή περίπου 6.000 γυναίκες στη χώρα μας θα εμφανίζουν καρκίνο του μαστού, κάθε χρόνο. Ο κίνδυνος να αναπτύξει μια γυναίκα καρκίνο στο μαστό αυξάνει με την ηλικία. Έτσι ενώ μέχρι την ηλικία των 39 ετών ο κίνδυνος είναι μόλις 0,5%, στις ηλικίες 40-59 ετών ο κίνδυνος φτάνει το 4-6% (δηλαδή 1 στις 20-25 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο μαστού). Από την ηλικία των 60 και άνω, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου στο μαστό φτάνει το 7% -12% (περίπου 1 στις 10 με 15 γυναίκες. Μικρό αλλά υπαρκτό κίνδυνο έχουν και οι άνδρες που, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες εμφανίζουν καρκίνο του μαστού σε ποσοστό 1%. Δηλαδή για κάθε 100 γυναίκες με καρκίνο του μαστού, αντιστοιχεί και ένας άνδρας που θα νοσήσει από τον ίδιο λόγο, συνήθως σε ηλικία 50 με 70 ετών.
Από διεθνείς μελέτες υπολογίζεται ότι οι ετήσιοι απεικονιστικοί έλεγχοι έχουν μειώσει τη θνησιμότητα από τον καρκίνο του μαστού κατά 24%. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο, αφού γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι για τις γυναίκες, ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος και δυστυχώς αποτελεί ακόμα τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στον κόσμο.
Τι είναι η υπερηχογραφία
Είναι διαγνωστική μέθοδος ακίνδυνη (δεν υπάρχει κανενός είδους ακτινοβολία), μπορεί να επαναλαμβάνεται όσο συχνά χρειάζεται άφοβα. Είναι ανώδυνη, χαμηλού κόστους, γρήγορη, με άμεσα αποτελέσματα. Δεν απαιτεί προετοιμασία και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα σαν μέθοδος πρώτης επιλογής όταν η αυτοψηλάφηση δεν είναι ασφαλής, κυρίως λόγω του μεγέθους των μαστών ή της συνυπάρχουσας ινοκυστικής μαστοπάθειας.
Η εκτέλεσή της, γίνεται από Ιατρό Ακτινολόγο, έμπειρο γνώστη της μεθόδου, οπότε ελαχιστοποιεί τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.
H υπερηχομαστογραφία, πιο συγκεκριμένα, είναι ο πλήρης έλεγχος του μαστού με υπερήχους συν, βεβαίως, τη μασχαλιαία χώρα (έλεγχος των λεμφαδένων αυτής).
Εκτός από τους συνήθεις προληπτικούς ελέγχους, ο υπέρηχος χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση ψηλαφητικών ευρημάτων καθώς και για τη σήμανση ογκιδίων πριν την χειρουργική τους αφαίρεση. Επίσης το υπερηχογράφημα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στη διερεύνηση μικροαποτιτανώσεων που μπορεί να αποκαλυφθούν από τη μαστογραφία.
Σε όλες τις συμπτωματικές περιπτώσεις άνω των 30 ετών γίνεται συνδυασμός μαστογραφίας και υπερηχομαστογραφίας, ενώ, κάτω των 30 ετών, γίνεται, κατ' αρχήν, υπερηχομαστογραφία και, εφ' όσον δεν καταλήγουμε σε ασφαλές συμπέρασμα, ο έλεγχος συμπληρώνεται με μαστογραφία.
ΠΟΤΕ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ
- Στις μη ψηλαφητές μάζες
- Στους πυκνούς μαστούς (με έντονα τα ινοαδενικά στοιχεία) όπου η ανίχνευση του καρκίνου όταν συνδυάζεται και με μαστογραφία αυξάνεται 17%
- Στον καθορισμό σε πολύ μεγάλο βαθμό της φύσης μίας βλάβης έχοντας δυνατότητα διάφοροδιάγνωσης της απλής κύστης από βλάβες συμπαγούς τύπου
ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Καλοήθους βλάβης
Η βλάβη έχει ομαλό περίγραμμα με σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές. Είναι καλά περιγεγραμμένη περιβαλλόμενη από λεπτή υπερηχογενή κάψα. Η βλάβη εντός του μαστού έχει μεγαλύτερο πλάτος από βάθος.
Κακοήθους βλάβης
Είναι ακιδωτού σχήματος ή μικρολοβώδης σε ίση, περίπου, συχνότητα ενώ, με χαμηλότερη συχνότητα, παρουσιάζεται ανωμάλου σχήματος ή με βάθος μεγαλύτερο του πλάτους. Είναι σαφώς συχνότερα υποηχογενής και, μερικές φορές, συνοδεύεται από επασβεστώσεις ή πορεκτασία. (Διάταση των μαστικών πόρων).
ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Ο ΥΠΕΡΗΧΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ
- Σε πυκνούς μαστούς
- Όταν ανιχνεύεται ύποπτη μαστογραφικά μάζα μη ψηλαφητή
- Σε ψηλαφητή μάζα και Αναρχία ιστών
- Οταν υπάρχει βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό
- Σε ηλικίες κάτω των 30 ετών (για προληπτικό έλεγχο)
- Επεμβάσεις
Χρήσεις υπερηχομαστογραφίας.
• Για να καθοριστεί εάν ένα εξόγκωμα στο στήθος είναι κύστη (που περιέχει υγρό) ή συμπαγής μάζα. Υγρό αποσύρεται τυπικά από όλες τις κύστες με μία βελόνα και σύριγγα(διαδικασία που ονομάζεται αναρρόφηση). Εάν αφαιρεθεί καθαρό υγρό, και η μάζα εξαφανιστεί πλήρως, τότε δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία ή αξιολόγηση.
• Όταν χρειάζεται να γίνει παρακέντηση κάποιας ακτινολογικής ανωμαλίας υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.
• Για να μπορεί να εντοπιστεί με ακρίβεια η τοποθεσία ενός όγκου ο οποίος δεν μπορεί να ψηλαφιστεί για την καθοδήγηση του ιατρού κατά τη διαδικασία της βιοψίας. Ο υπέρηχος χρησιμοποιώντας ηχητικά κύματα που ανακλώνται από τον ιστό του μαστού, χρησιμοποιείται για να επιβεβαιώνει την σωστή τοποθέτηση της βελόνας κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας.
• Το υπερηχογράφημα μαστών χρησιμοποιείται επίσης στην σταδιοποίηση των ασθενών με καρκίνο του μαστού, επιτρέποντάς μας να μετρήσομε με ακρίβεια το μέγεθος του όγκου και να εντοπίζομε επιπρόσθετες εστίες σε περιπτώσεις πολυεστιακής εντόπισης της βλάβης. Διαδοχικές μετρήσεις του όγκου πρίν και μετά από τη χημειοθεραπεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εκτιμήσομε αντικειμενικά την απάντηση του ασθενή στο σχήμα της χημειοθεραπείας.
Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανιχνεύει το 35% των μη ψηλαφητών μαζών.
ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ συν ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
ΑΝΙΧΝΕΥΕΙ ΤΟ 95% ΤΩΝ ΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ
Η μαστογραφική ανίχνευση τού καρκίνου είναι αντιστρόφως ανάλογη της πυκνότητας του μαστού αλλά βελτιώνεται σημαντικά με τη συμβολή της υπερηχογραφίας ακόμη και σε μικρού μεγέθους μάζες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Για το συνήθη ετήσιο έλεγχο, συνήθως σε ηλικίες κάτω των 30 ετών, χρησιμοποιείται μόνο το υπερηχογράφημα ενώ σε ηλικίες άνω των 30 ετών μπορεί να συμπληρωθεί με άλλες διαγνωστικές μεθόδους και συνήθως με τη μαστογραφία. Ο ετήσιος απεικονιστικός έλεγχος θα πρέπει να αρχίζει ακόμη νωρίτερα, ακόμα και πριν από την ηλικία των 25 ετών, σε γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών. Άνω των 35 ετών, η εξέταση εκλογής είναι η μαστογραφία που συνήθως συμπληρώνεται με υπερηχογράφημα αφού η συμβολή της υπερηχογραφίας είναι σημαντική στους ‘πυκνούς’ μαστούς με έντονα ινοαδενικά στοιχεία. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων αυξάνει την πιθανότητα για την ανίχνευση του καρκίνου του μαστού κατά 17%, αφού σε μια ‘ύποπτη’ από τη μαστογραφία βλάβη, το υπερηχογράφημα διακρίνει εύκολα, αν πρόκειται για μια απλή κύστη ή ένα συμπαγές μόρφωμα που χρειάζεται περαιτέρω έλεγχο. Η οδηγούμενη από υπέρηχο βιοψία (FNA) αυτών των βλαβών επιτρέπει την ιστολογική τους διερεύνηση και φυσικά σώζει ζωές. Ακόμα σημαντικότερη είναι η δυνατότητα της ανίχνευσης με τον υπέρηχο, πολύ μικρών, μη ψηλαφητών όγκων στον αδενικό ιστό του μαστού.
Πηγές: Ξενοφών Τσούκαλης, Κώστας Λούβρος
Tμήμα Υπερηχοτομογραφίας ΜΕDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου